Jump to content

Tram

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
Tram
Tram na Corsou entre Scharloo y Pietermaai (1887-1889)
Tram na Aruba (2017)
Operacion  cabay, mashin di vapor, motor electrico, motor diesel
Inventa  siglo 19
Velocidad  15-80 km/h
Infrastructura  Rail
Aplicacion  transporte publico
Imagennan riba Wikimedia Commons Wikimedia Commons
[Edita Wikidata] · [Manual]

Un tram ta un medio di transporte publico cu ta core riba rail, similar na un trein of un metro. E diferencia principal ta cu un tram generalmente ta opera den un ambiente urbano, y su rekisitonan pa infrastructura ta relativamente mas menor compara cu esnan di trein.

Tramnan ta hopi biaha opera den cayanan di ciudad, compartiendo espacio cu auto, bus, y peaton. E ta wordo uza principalmente pa transporte di pasahero pa cu distancia relativamente corto, y ta considera un medio di transporte eficiente, sostenibel y accesibel den hopi pais industrialisa.

Historia y uzo

[editá | editá fuente]

Tramnan a origina den siglo XIX, principalmente na Europa i Merca, inicialmente lastra pa cabay y despues electrifica. Na hopi ciudad grandi, tramnan a bira parti esencial di e infrastructura urbano. Den hopi pais, tram a perde popularidad durante siglo XX, pero for di e fin di e siglo el a haya un renacemento como alternativo mas ecologicamente acceptabel pa transporte motorisa.

Caribe Hulandes

[editá | editá fuente]

Den Caribe Hulandes, tramnan no a desaroyá manera medio di transporte masal den siglo XIX y XX, contrario cu hopi ciudad Europeo y Latinoamericano.

Excepcion tabata Corsou, unda na 1887 Curaçaosche Tramweg Maatschappij a cuminsa un servicio di tram cu cabay den Punda, un zona di Willemstad. E liña (den forma di U) tabata sali cada ora for di Pietermaaiweg pa Concordiaplein y despues bek west canto di Waaigat via Scharlooweg pa Van Raderstraat, un ruta di mas o menos 2 km.[1] Na 1896 un otro compania, Curaçaosche Paarden Spoorweg Maatschappij, a cuminsa opera un tram cu cabay den Breedestraat na Otrobanda, for di e bahia di Santa Ana te na e santana di Roodeweg. Sinembargo, na december di e mesun aña esaki a stop despues di shete luna di operacion. Op Na 1911, e liña di Punda a cambia su sistema di cobra pa uno segun distancia y e tramnan cu cabay a wordo reemplasa pa tramnan cu motor di gasolin.[1] E sistema a sigui funciona te 1920.[2]

Na Aruba a introducí un tram urbano den Oranjestad na 2013.[3] E tram electrico, conoci como Aruba Streetcar, ta opera principalmente pa turista, conectando e terminal di crucero cu e centro historico di Oranjestad, incluso Caya G.F. (Betico) Croes.

Na otro islanan di e Antias Hulandes (Boneiro, Sint Maarten, Saba y Sint Eustatius) nunca a existi un tram urbano of interurbano. E falta di tramnan ta refleha tambe e escala chikito di e islanan y dependencia fuerte riba auto y autobus como principal medio di transporte.