Octavio Paz

	Octavio Paz
	;
Statsborgarskap	Mexico, Den andre spanske republikken
Fødd	31. mars 1914; Mexico by
Død	19. april 1998 (84 år); Mexico by
Yrke	lyrikar, songtekstforfattar, diplomat, filosof, omsetjar, essayist, skribent, politikar
Sjanger	dikt
Medlem av	Colegio Nacional, Academia Mexicana de la Lengua, American Academy of Arts and Sciences, Academia Brasileira de Letras
Religion	ateisme
Far	Octavio Paz Solórzano
Ektefelle	Elena Garro, Marie José Tramini
Born	Helena Paz Garro
Prisar	Nobelprisen i litteratur, Guggenheim-stipendiet, Cervantes-prisen, Xavier Villaurrutia-prisen, Nasjonalprisen for vitenskap og kunst, Neustadtprisen, Fyrsten av Asturias' pris for kommunikasjon og humaniora, De tyske bokhandlernes fredspris, storkorset av Alfons X den klokes orden, Grand Officer of the Order of Merit of the Italian Republic, Mariano de Cavia-prisen, Jerusalem-prisen, storkorset av Isabella den katolskes orden, Premio Internacional Menéndez Pelayo, Alfonso Reyes International Prize
	Octavio Paz på Commons

Octavio Paz (31. mars 1914–19. april 1998) var ein meksikansk forfattar, poet og diplomat.

Han fekk i 1990 Nobelprisen i litteratur «for ein intens skrivestil med vide horisontar, prega av forståing for det sanselege og med humanistisk integritet.»^[1]^[2]

Liv

Octavio Paz gjekk inn i det meksikanske diplomatiet i 1945. Fram til 1962 var han i Frankrike der han mellom andre samarbeidde med Pablo Neruda. På denne tida kom El laberinto de la soledad («Einsemdas labyrint»), ein studie i den meksikanske og latinamerikanske identiteten. Verka hans har surrealistiske trekk etter påverknad frå og samarbeid med André Breton, Benjamin Péret og andre.

Under den spanske borgarkrigen deltok Paz på republikanarane si side. I 1962 blei han meksikansk ambassadør i India, men i protest mot Tlatelolcomassakren avslutta han si diplomatiske karriere i 1968.

Til dei viktigaste lyriske verka hans høyrer Piedra de sol («Solstein») frå 1950-åra, som blei så viktig for den latinamerikanske litteraturen at det kan samanliknast med det T.S. Eliots The waste land fekk å seie for engelskspråkleg litteratur. Dessutan Blanco («Kvit») frå 1960-åra og Pasado en claro frå 1970-åra.

Verk omsett til norsk og dansk

Klarhedens skrift (Pasado en claro), dikt, Århus: Husets Forlag, 1991, 29 sider. Dansk. ISBN 87-7483-258-1
Hymne mellom ruiner, dikt, Oslo : Vika forlag, 64 sider. Gjendikta til norsk av Åse-Marie Nesse, Kolbein Falkeid, Kjartan Fløgstad og Kari Risvik. ISBN 8273700062
Avantgardens solnedgang (El ocasio de la vanguardia frå essaysamlinga Los hijos del limo), Cappelen 1993 (Cappelens upopulære skrifter), 93 sider. Omsett til bokmål av Bertil Knudsen og Jørgen Gaare
Saltomortalens time, Oslo : Dreyer, 1991. Utval og gjendikting til bokmål ved Åse-Marie Nesse
Rappaccinis datter, skodespel, Oslo : Dreyer , 1991, 75 sider. Omsett til bokmål av Åse-Marie Nesse

Referansar

↑ «for impassioned writing with wide horizons, characterized by sensuous intelligence and humanistic integrity».
↑ Nobeltildelinga 1990 på nobelprize.org

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Octavio Paz

Engelsk Wikiquote har ei sitatsamling som gjeld: Octavio Paz

Verk av og om Octavio Paz i katalogen til det tyske nasjonalbiblioteket
Litteratur av og om Octavio Paz^{[daud lenkje]} i katalogen til Ibero-Amerikanischen Institut i Preußischer Kulturbesitz, Berlin
Nobeltildelinga 1990 på nobelprize.org

[1] «for impassioned writing with wide horizons, characterized by sensuous intelligence and humanistic integrity».

[2] Nobeltildelinga 1990 på nobelprize.org

[1]

[2]

Octavio Paz

Statsborgarskap	Mexico, Den andre spanske republikken
Fødd	31. mars 1914 Mexico by
Død	19. april 1998 (84 år) Mexico by
Yrke	lyrikar, songtekstforfattar, diplomat, filosof, omsetjar, essayist, skribent, politikar
Sjanger	dikt
Medlem av	Colegio Nacional, Academia Mexicana de la Lengua, American Academy of Arts and Sciences, Academia Brasileira de Letras
Religion	ateisme
Far	Octavio Paz Solórzano
Ektefelle	Elena Garro, Marie José Tramini
Born	Helena Paz Garro
Prisar	Nobelprisen i litteratur, Guggenheim-stipendiet, Cervantes-prisen, Xavier Villaurrutia-prisen, Nasjonalprisen for vitenskap og kunst, Neustadtprisen, Fyrsten av Asturias' pris for kommunikasjon og humaniora, De tyske bokhandlernes fredspris, storkorset av Alfons X den klokes orden, Grand Officer of the Order of Merit of the Italian Republic, Mariano de Cavia-prisen, Jerusalem-prisen, storkorset av Isabella den katolskes orden, Premio Internacional Menéndez Pelayo, Alfonso Reyes International Prize
Octavio Paz på Commons

v d e Nobelprisvinnarar i litteratur
1901–1925	Prudhomme (1901) • Mommsen (1902) • Bjørnson (1903) • Mistral, Echegaray (1904) • Sienkiewicz (1905) • Carducci (1906) • Kipling (1907) • Eucken (1908) • Lagerlöf (1909) • Heyse (1910) • Maeterlinck (1911) • Hauptmann (1912) • Tagore (1913) • Inga utdeling i 1914. • Rolland (1915) • von Heidenstam (1916) • Gjellerup, Pontoppidan (1917) • Inga utdeling i 1918. • Spitteler (1919) • Hamsun (1920) • France (1921) • Benavente (1922) • Yeats (1923) • Reymont (1924) • Shaw (1925)
1926–1950	Deledda (1926) • Bergson (1927) • Undset (1928) • Mann (1929) • Lewis (1930) • Karlfeldt (1931) • Galsworthy (1932) • Bunin (1933) • Pirandello (1934) • Inga utdeling i 1935. • O’Neill (1936) • du Gard (1937) • Buck (1938) • Sillanpää (1939) • Inga utdeling i 1940–1943. • Jensen (1944) • Mistral (1945) • Hesse (1946) • Gide (1947) • Eliot (1948) • Faulkner (1949) • Russell (1950)
1951–1975	Lagerkvist (1951) • Mauriac (1952) • Churchill (1953) • Hemingway (1954) • Laxness (1955) • Jiménez (1956) • Camus (1957) • Pasternak (1958) • Quasimodo (1959) • Perse (1960) • Andrić (1961) • Steinbeck (1962) • Seferis (1963) • Sartre (1964) • Sjolokhov (1965) • Agnon, Sachs (1966) • Asturias (1967) • Kawabata (1968) • Beckett (1969) • Solzjenitsyn (1970) • Neruda (1971) • Böll (1972) • White (1973) • Johnson, Martinson (1974) • Montale (1975)
1976–2000	Bellow (1976) • Aleixandre (1977) • Singer (1978) • Elytis (1979) • Miłosz (1980) • Canetti (1981) • García Márquez (1982) • Golding (1983) • Seifert (1984) • Simon (1985) • Soyinka (1986) • Brodsky (1987) • Mahfouz (1988) • Cela (1989) • Paz (1990) • Gordimer (1991) • Walcott (1992) • Morrison (1993) • Ōe (1994) • Heaney (1995) • Szymborska (1996) • Fo (1997) • Saramago (1998) • Grass (1999) • Gao (2000)
Frå 2001	Naipaul (2001) • Kertész (2002) • Coetzee (2003) • Jelinek (2004) • Pinter (2005) • Pamuk (2006) • Lessing (2007) • Le Clézio (2008) • Müller (2009) • Vargas Llosa (2010) • Tranströmer (2011) • Mo (2012) • Munro (2013) • Modiano (2014) • Aleksijevitsj (2015) Dylan (2016) • Ishiguro (2017) • Tokarczuk (2018, delt ut i 2019) • Handke (2019) • Glück (2020) • Gurnah (2021) • Ernaux (2022) • Fosse (2023) • Han (2024) • Krasznahorkai (2025)