Mòłdawiô

Republica Moldova Mòłdawiô
Fana	Herb
Mòtto: –

Òficjalny jãzëk	mòłdawsczi
Stolëca	Kiszëniów
Fòrma państwa	repùblika
Wiéchrzëzna % wòdë	33 851 km² 1,4%
Lëdztwò (2017)	3 474 121
Dëtk	mòłdawsczi lej (MDL)
Czasowô cona	UTC +2
Nôrodné swiãto	27 zélnika
Himn	Limba noastră
Kòd	MD
Internet	.md
Telefón	+373

Mòłdawiô (téż: Mòłdawskô) – strzódlądowé państwò w pòrénkòwi Eùropie, jaczé na zôpadze grańczi z Rumùńską, a òd pôłniégò, nordë i pòrénkù z Ùkrajiną. Stolëcą Mòłdawsczi je gard Kiszëniów.

Geògrafiô

Pòłożenié

Leżi w pòrénkòwi Eùropie, na nordowi pòrénk òd Rumùnie.

Wiéchrzëzna

całownô: 33,851 km²
wiéchrzëzna lądu: 32,891 km²
wiéchrzëzna wòdów: 960 km²
môl na swiece wedle wiéchrzëznë: 140.

Lądowé grańce

òglowô długòsc wszëtczich grańców: 1,885 km
państwa, z jaczima mô grańce: Rumùniô 683 km, Ùkrajina 1,202 km

Brzegòwô liniô

0 km (państwò strzódlądowé)

Klimat

miérny òb zëmã, cepło òb lato

Ùsztôłcenié terenu

pòfałdowóny step, nachilony w pôłniowim czerënkù (w stronã Czôrnégò Mòrza)

Wësokòsc terenu

strzédnô wësokòsc: 139 m. n.r.m.
nôniższô wësokòsc: 2 m. n.r.m. (rzéka Dniestr)
nôwëższi czëp: 430 m. n.r.m. (Dealul Bălănești)

Gruńtë wedle ùżiwaniô

rolné gruńtë 74,9% (w tim 55,1% òrnëch gruńtów)
lasë 11,9%

Lëdze i spòlëzna

Pòpùlacjô

wielëna lëdztwa: 3,474,121 (wôrtosc szacowónô na lëpińc 2017)
môl na swiece wedle wielënë lëdztwa: 131.

Etniczné karna

Mòłdawióni 75.1%, Rumùni 7%, Ùkrajincë 6.6%, Gagaùzowie 4.6%, Rëskòwie 4.1%, Bùłgarzë 1.9%, jinszi 0.8% (wôrtoscë szacowóné na 2014)

Jãzëczi

Mòłdawsczi/rumùńsczi 80.2% (òficjalny) (56.7% ùwôżô swój rodny jãzëk za „mòłdawsczi”, chtëren z pòzdrzatkù lingwisticzi je tim samim jãzëkã, co rumùńsczi; 23.5% ùwôżô swój rodny jãzëk za „rumùnsczi”), rusczi 9.7%, gagaùzczi 4.2%, ùkrajińsczi 3.9%, bùłgarsczi 1.5%, romani 0.3% (wôrtoscë szacowóné na 2014).

Religijné karna

90,1% prawòsławié (wôrtoscë szacowóné na 2014)

Ùrbanizacjô

mieskô pòpùlacjô: 45,2% (w 2017)
wikszé miesczé westrzódczi: Kiszëniów (stolëca) – 725,000 mieszkańców (2015)

Pòliticzny system

òficjalnô pòzwa: Repùblika Mòłdawiô (mòłd. i rum. Republica Moldova)
pòliticzny ùstôw: parlamentarnô repùblika
stolëca: Kiszëniów
czasowô cona: UTC+2
państwowé swiãto: 27 zélnika – Dzéń Samòstójnotë
nôrodny himn: „Limba noastră” (Nasza mòwa)

Wëkònôwczô władza

pezydent Maia Sandu (òd 24 gòdnika 2020)
premier Natalia Gavrilița (òd 6 zélnika 2021)

Ùstawòdôwczô władza

jednojizbòwi parlament (101 nôleżników na sztërëlatną kadencjã)

Bibliografiô

Mòłdawiô w „The World Factbook”

Zrzesznica Samòstójnëch Państw
Armenijô \| Azerbejdżan \| Biôłorëskô \| Kazachstan \| Kirgistan \| Ruskô \| Mòłdawskô \| Tadżikistan \| Turkmenistan \| Ùzbekistan

Państwa w Eùropie
Albańskô \| Andorra \| Aùstriô \| Belgijskô \| Biôłorus \| Bòsnijô ë Hercegòwina \| Bùlgarskô \| Chòrwackô \| Cyper \| Czeskô Repùblika \| Czôrnogóra \| Dëńskô \| Estóńskô \| Fińskô \| Francëjô \| Greckô \| Irlandëjô \| Islandëjô \| Italskô \| Lëtewskô \| Liechtenstein \| Luksembùrskô \| Łotewskô \| Madżarskô \| Malta \| Miemieckô \| Mòłdawskô \| Mònakò \| Néderlandzkô \| Nordowô Macedoniô \| Norweskô \| Pòlskô \| Pòrtugalskô \| Rumùńskô \| Ruskô \| San Marino \| Serbskô \| Sloweńskô \| Słowackô \| Szpańskô \| Szwajcarskô \| Szwedzkô \| Tëreckô \| Ùkrajina \| Watikan \| Wiôlgô Britanijô
Zanôléżné teritoria: Alandsczé òstrowë \| Farersczé òstrowë \| Gibraltar \| Grenlandzkô \| Guernsey \| Jersey \| Man \| Svalbard
Ògrańczoné ùznanié: Kòsowò \| Pòdniéstrze