Lasioñe'ẽ
Lasioñeꞌẽ (lasioñeꞌẽme: lingua latina, sermo latino; karaiñeꞌẽme: lengua latina, latín) haꞌe peteĩ ñeꞌẽ Europapegua, Indoeurópa ñeꞌẽaty rehegua. Lasioñeꞌẽ haꞌe karaiñeꞌẽ, portugalñeꞌẽ, italiañeꞌẽ, frãsiañeꞌẽ, rrumaniañeꞌẽ ha ambue ñeꞌẽ rromaguiguakuéra túva. Ñeꞌẽ joguahakuéra (raitykuéra): ñeꞌẽnguéra lasiogua (térã lasiofaliꞌkogua – es: latino-faliscas), saveliagua-lasiogua/italiagua (es: sabélico-latinas) pype, indoeuropagua pype.
Lasioñeꞌẽ, ikuatiáva sa ary VI-ha Kirito mboyvegua guive, haꞌevaꞌekue Lásio yvy ñeꞌẽ; peteĩ lasioñeꞌẽ jopara, Rróma tavapegua, oñemoĩ peteĩ yvy ikangýva ári rrománo tahachi ha ijokuairape ñemyasãi rupive, oñepyrũvaꞌekue sa ary IV-ha K. m. ha ipaháva Rróma Mburuvi árape. Lasioñeꞌẽ terakuã, rromaguakuéra ñangareko ha tekopy ñeꞌẽ, ha upéi, Tupão Katóliko ñeꞌẽ, ojapo ichugui oysidénte yvagarape jeikuaa ha tekopy rembipurúrõ, mbarete omoingovéva heta saryty, jepeve ijykéma ñeꞌẽ oñeñeꞌẽvarõ, ko árape oĩmimi gueteri oñeꞌẽva.[1]
Lasioñeꞌẽ oñeñeꞌẽva heta Rróma Mburuvi yvýpegui, ijoavýva ñeꞌẽ ojehaívagui – lasioñeꞌẽ ymaguare – osẽ ñeꞌẽ rromaguigua ãgaguakuéra (es: lenguas romances).
Lasioñeꞌẽ oikove avei Tupão Katóliko ñeꞌẽrõ Vatikáno Ñembyaty Mokõiha peve. Ko árape ndaiporivéima iñeꞌẽteéva ko ñeꞌẽ, ága katu oĩ sua rupi oñeꞌẽva mokõiha ramo. Ko árape, oĩ Tetãtava Vatikáno ñeꞌẽpavẽ paꞌũme.[2]
