Kepler-10c
 Wizja artysty przedstawiająca układ Kepler-10 – na pierwszym planie planeta Kepler-10c | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
2011 |
| Charakterystyka orbity (J2000) | |
| Ciało centralne | |
| Półoś wielka |
0,2407+0,0044−0,0053 au |
| Mimośród |
0 |
| Okres orbitalny |
45,294301 ± 0,000048 |
| Nachylenie orbity |
89,59+0,25−0,43° |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Masa | |
| Promień |
0,199+0,0047−0,0051 RJ |
| Gęstość |
7100 ± 1000,0 kg/m³ |
| Temperatura powierzchni |
584 +50−17 K |
Kepler-10c – planeta pozasłoneczna oddalona od Ziemi o 564 (±88) lat świetlnych. Orbituje wokół gwiazdy Kepler-10 w gwiazdozbiorze Smoka, jest planetą skalistą typu superziemia. Została odkryta w 2011 roku i jest drugą, po Kepler-10b, planetą w tym układzie. W momencie ogłoszenia wyników w 2014 roku uznawano ją za najcięższą znaną superziemię. Jednak nowsze analizy wskazują, że Kepler-10c może być planetą typu sub-Neptun, bogatą w wodę i lód[1][2].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy człon nazwy, „Kepler-10”, oznacza, że planeta orbituje gwiazdę Kepler-10, drugi człon nazwy „c” oznacza, że jest drugą planetą odkrytą w tym układzie (zwyczajowo pierwsza planeta oznaczana jest literą „b” itd). Nazwa nawiązuje do niemieckiego astronoma Johannesa Keplera.
Odkrycie
[edytuj | edytuj kod]
Kepler-10c została odkryta metodą tranzytu w ramach misji Kepler w 2011[3].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Kepler-10c obiega swoją gwiazdę w trochę ponad 45 dni i początkowo uważano, że jak większość planet odkrytych tą metodą, jest najprawdopodobniej gazowym olbrzymem z rodzaju gorących neptunów, orbitującym bardzo blisko swojej gwiazdy[3]. Mała odległość od gwiazdy, 0,2407 j.a., sprawia, że temperatura na powierzchni planety wynosi około 211 °C. Według pierwszych szacunków masa planety wynosiła mniej niż 0,063 masy Jowisza, a promień w przybliżeniu 0,199 promienia największej planety Układu Słonecznego[3].
Dzięki obserwacjom spektrografu HARPS-N z 2025 roku udało się precyzyjnie określić masę i gęstość planety. Nowe dane sugerują, że Kepler-10c to tzw. świat wodny – planeta, której masa składa się w dużej mierze z lodu wodnego, a być może także z wody w stanie ciekłym[2][4]. Wyliczenia wskazują na to, że planeta nie jest jak początkowo sądzono gazowym olbrzymem, ale masywną superziemią o masie siedemnastokrotnie większej od masy Ziemi i dwukrotnie od Ziemi większą[5]. Planety o tak znacznej masie mają zazwyczaj masywne jądro skaliste, ale powstają jako gazowe olbrzymy z grubą otoczką gazową[5].
Kepler-10c jest planetą o masie zbliżonej do masy Neptuna i o gęstości (7,1 ± 1,0 g/cm3) większej niż gęstość Ziemi[6]. Jest to najprawdopodobniej planeta skalista, składająca się w większości z materiałów w stanie stałym i częściowo, pomiędzy 5% a 20%, z wody[6]. Jest to najcięższa znana planeta typu superziemia (stan na maj 2014)[6].
Analizy wskazują, że planeta mogła powstać poza tzw. linią śniegu (2–3 j.a. od gwiazdy), a następnie przemieścić się bliżej swojej gwiazdy macierzystej. Jej obecna orbita wynosi 0,241 AU, a okres orbitalny to 45,3 dnia.
Nowe odkrycia (2025)
[edytuj | edytuj kod]W 2025 roku zespół badaczy z INAF(Włochy) opublikował wyniki precyzyjnych pomiarów prędkości radialnych wykonanych spektrografem HARPS-N. Analizy wykazały, że Kepler-10c to najprawdopodobniej planeta bogata w wodę, zbudowana głównie z lodu i materiałów stałych. Co więcej, potwierdzono istnienie trzeciej planety w układzie Kepler-10, której obecność wykryto na podstawie subtelnych zaburzeń w czasie tranzytu Kepler-10c[2][4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kepler-10 c - NASA Science [online], 16 marca 2016 [dostęp 2025-06-23] (ang.).
- ↑ a b c s, Kepler-10c: INAF scopre un possibile "Mondo d'Acqua" [online], SulPanaro | News, 30 kwietnia 2025 [dostęp 2025-06-23] (wł.).
- ↑ a b c Francois Fressin, Guillermo Torres, Jean-Michel Desert, et al.: Kepler-10c, a 2.2-Earth radius transiting planet in a multiple system. 2011-05-25. [dostęp 2014-03-06]. (ang.).
- ↑ a b Kepler-10c è in gran parte composto da ghiaccio d’acqua | 30Science.com [online] [dostęp 2025-06-23] (wł.).
- ↑ a b Astronomers Confounded By Massive Rocky World. 2014-06-02. [dostęp 2014-06-03]. (ang.).
- ↑ a b c Xavier Dumusque et ce: The Kepler-10 planetary system revisited by HARPS-N:A hot rocky world and a solid Neptune-mass planet. 2014-05-30. [dostęp 2014-06-03]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kepler-10c w serwisie The Exoplanet Encyclopaedia (ang.)