Aller au contenu

Bagan

Wikipedia, ɔnsikopedi hɔrɔn ka nyɛ
Bagan

Bagan bɛ animali.


Bagan (mammifères):[1]

Nom scientifiqueBamanankan
Ourebia ourebinkolonin
Thryonomys swinderianuskɔɲinɛ; nkansole; kɔɲinɛ; nkansole
Papio cynocephalus papio/ngɔn/, gɔn
Papio cynocephalus anubis/ngɔn/, gɔn
Alcephalus majortankɔn
Syncerus caffer brachycerossigi
Caracal caracalmisidenwara; tulokɔnɔ-sima
Cephalophus (Sylvicapra) grimmiamankalan; mankalannin; mankalan; mankalannin
Cephalophus (Ceph.) monticolankɔkunan
Canis (canis) adustusŋala-(kujɛ)
Canis (canis) aureusŋala
Felis (otocobolus) margaritakolonkari; syɛminawara; jakumawara; ɲariwara
Felis felis sylvestriskolonkari; syɛminawara; jakumawara; ɲariwara
Leptailurus servalmɔnɔnkɔn
Pan troglodytes verusworonin
Viverra civettabakɔrɔnkuri; /bakɔrɔnkuru/
Kobus (kohus) ellipsiprymnus unctuosussensen
Kobus (adcnota) kobsɔn
Crocidura occidentalisncicandugutigi; ncicandugutigi
Lycaon pictusnaasiwulu; nɔgɔsiwulu; naasiwulu; naasi, /nɔgɔsi/
Damaliscus lunatus corrigumtankɔn
Procavia capcnsiskulubalen; farakɔrɔba
Euxerus erythropusnkɛlɛn; nkɛlɛnnin; nkɛlɛn
Tragelaphus (Taurotragus)minajan
Oryx derbianus/minanjan/
Loxondonta africana africanasama; sogoba
Epomophorus gambianustonso; tonsobilennin; /ntonso/
Galago senegalensisntɔrɔ(nin); pan-tɔn-na; gan-tɔn-na
Gazella rufifronssinɛ
Gazella damasinɛ
Gazella dorcassinɛ
Genetta genettaseriba; seribabilen; seriba-jɛkima
Genetta thierryiseriba; seribanin
Genetta tigrinaseriba; seribafin
Tragelaphus spekeijirɔmina; /jirɔminan/
Tragelaphus scriptusmina, /minan/; minakalan; /minankalan/
Heliosciurus gambianusntolo(nin)
Atelerix albiventrisjugunin; njugunin
Hippopotamus amphibiusmali; mɛli, mɛyi
Hippotragus equinus kobadajɛ; dajɛ
Hyaena hyaenanama; suruku; suruku-datoli; sutanama
Crocuta crocutanama; suruku; surukubilennin
Trichechus senegalensisma, /man/
Panthera parduswaraninkalan
Lepus capensissonsan(bilennin); sonsan(bilennin)
Lepus whyteisonsan; sonsanbugun
Panthera leowaraba, jara
Lutra maculicolliskɔwulu
Aonyx capensiskɔwulu
Ichneumia albicaudanco-kujɛ; nco
Herpestes ichneumonncɔrɔkɔ; nsɔrɔkɔ
Herpesles gallerella sanguineusntoɲukume; ntoɲukume
Mungos gambianusŋɛnsɛn
Mungosmungoŋɛnsɛnkalan
Orycteropus afertinba
Oryx algazella dammahdankalankule; /dankarankule/
Manis (Smulsia) giganteagɛtɛrɛ; nkonsonkansan
Oanthera parduswaraninkalan
Phacochoerus aethiopicuskungolɛ; wularɔlɛ; ,
Hystrix cristatabala
Cricetomys gambianustoro, /toto/
Mellivora eapensisdaamɛ; ɲinɛ
Redunca reduncakɔnkɔrɔ
Eidolon melvumtonsofin
Lcptailurus scrvalmɔnɔnkɔn
Erythrocebus patas pataswara(bilen); bubunin, sola
Cercopilhecus aethiops sabacussolafin, /sulafin/; nkoba; nkobafin
Tragelaphus spekeijirɔmina; /jirɔminan/; ɲinɛ
Cereopilhecus aethiops sabaeussolafin, /sulafin/; nkoba; nkobafin
Ictonyx striatusnpɛnɛɲɛgɛn; npɛnɛɲɛgɛnnin

Kɔnɔ:[1]

Nom scientifiqueBamanankan
Accipiter badiusforokonin
Actophilornis africanabulukukankɔnɔ, nkɔkukankɔnɔ
Alopochen aegyptiacusbawɔlɔ
Anas clypeatabunukorokwajɛ
Anastomus lamelligerusjumɛfin
Anhinga rufasalogoni, salogoni-kanjanmanjan
Anthreptes sp.sifeeredunkɔnɔnin
Aquila rapaxbɔn
Aquila wahlbergiwarasyɛn
Ardea goliathsakunu
Ardea purpureantan
Ardeola ibisngunanninjɛ
Balearica pavonicankuma, /nkuman/
Bucorvus abyssinicus/digon/, dufon
Buphagus africanusfaligɛnfulanin, misi(gɛn)kɔnɔ; tɛrɛbɔkɔnɔnin
Burhinus capensisngolo-boli-ka-bin, ŋolo-kunba
Burhinus senegalensisngolo-boli-ka-bin, ŋolo-kunba
Butastur rufípennissɛgɛbilen, sisilasɛgɛ; tasisirɔsɛgɛ
Centropus senegalensisɲamatutu
Ceryle maximakule-ɲɛba
Ceryle rudiskule-ɲɛba
Ciconia abdimiibaninkɔnɔ, sajumɛ
Ciconia episcopusmamarikanjɛ
Columba guineabiribiriba, birintufa, /birintugan/, ɲantanba
Coracias abyssinicamakanbugun, makankujan
Coracias cyanogastermakanbilen
Comivella corvinasweere
Corvus albuskaankaan
Cotumix cotumixcɛwɔlɔnin
Cotumix delegorgueicɛwɔlɔnin
Crinifer piscatorkoroko
Dendrocygna viduatamyɛmyɛnin, ɲeniɲeni
Dicrurus adsimilissisɛmɛ, warakilikɔnɔnin
Ephippiorhynchus senegalensisnpɔlɔnsama
Euplectes hordaceusncibilennin
Euplectes orixncibilennin
Eupodotis melanogasterkakalaka (d), katilaka
Eupodotis senegalensiskakalaka (d), katilaka
Falco alopexsɛgɛbilen, sisilasɛgɛ tasisirɔsɛgɛ
Falco biarmicuswɔlɔtonkan
Francolinus bicalcaratuswɔlɔ
Gallinula chloropusjirɔsyɛ, kɔsyɛnin
Glaucidium perlatumntiya
Gyps ruppelliifoɲɛ
Himantopus himantopusngiran(ngiran)
Ibis ibiskamalen-cɛɲi
Indicator indicatorfɛrɛ
Lagonosticta senegalakolonkɔrɔkɔnɔnin
Lamprocolius caudatuskɔnɔjanfin
Laniarius barbaruskobako
Leptoptilos crumeniferusjumɛ
Limnocorax flavirostrajirɔsyɛ, kɔsyɛnin
Luscinia megarhynchossafɔlɔ, sorofe
Lybius dubiusjɛkɔnɔ, lɛkɔnɔ
Lybius vieillotikonkanko
Macheirhamphus alcinusbɔnningɛlɛn
Macrodipteryx longipennisdabi / dɛbi
Macrodipteryx vexillariusdabi / dɛbi
Melierax gabargengerenin
Merops apiasterkwe, tasisikɔnɔ, tatugukɔnɔ
Merops bulockikwe, tasisikɔnɔ, tatugukɔnɔ
Merops nubicuskwe, tasisikɔnɔ, tatugukɔnɔ
Milvus migransnpokolon, sɛgɛbanpokolon
Musophaga violaceankacɔn
Nectarinia sp.sifeeredunkɔnɔnin
Neophron monachusdufa, duga, dufamasa(kɔrɔ)
Neotis denhamiskolonkɔnɔ
Numida meleagriskami, kimi
Oena capensiskoronbanin
Oriolus auratusnɛrɛmugulen
Otus scopsgelu
Pelecanus onocrotaluskolanjan, kɔnɔ-bɔrɔtigi
Pelecanus rufescenskolanjan, kɔnɔ-bɔrɔtigi
Phalacrocorax africanussalogoni, salogoni-kansurunnin
Philomachus pugnaxmalodunkɔnɔnin
Phoeniculus purpureuskibaro
Plectropterus gambensisbunukoro, /bunun/
Plegadis falcinellusdabɔlɔwɔlɔsɔ
Ploceus cucullatusnkɔn
Ploceus melanocephalusbu
Pluvianus aegyptiusbakɔnɔnin, balakɔnɔnin; balakɔnɔninfin
Pogoniulus chrysoconuskonkankoninkelen
Poicephalus senegalussolo, solodakurun
Polemaetus bellicosusgenekalan
Prionops plumataɲaanikɔnɔnin
Psittacula kramerifulasolo, solokujan
Pterocles exustusbala-ka-wuli, garagara
Pterocles quadricinctusbala-ka-wuli, garagara
Pterocles senegallusbala-ka-wuli, garagara
Ptilopachus petrosustusyɛnin
Ptilostomus aferkɔnɔjanfin
Sarkidiomis melanotabunukurucɛ
Scopus umbrettateenta(nin), /tentanten/
Streptopelia decipiensntufanbafin
Streptopelia semitorquatantufanbafin
Streptopelia vinaceantufanninkanfin
Struthio cameluskɔnɔ-sogonin
Tchagra senegalajokala
Threskiomis aethiopicadabɔlɔwɔlɔsɔ; dabɔlɔwɔlɔsɔjɛman
Tockus erythrorhynchuscɛkankan, kɔngɔngɔki, ntoolen
Tockus nasutusmakantaantoolen, ntoolenbafin; ntoolen
Treron waaliaperepere, /pɛrɛpɛrɛ/
Trigonoceps occipitalisbodunduga
Turdoides plebejustwatwalen
Upupa epopskungodono, maa-tɛ-fili
Vanellus spinosuskumekume
Vanellus tectuskumekume

Jɛgɛ:[1]

Nom scientifiqueBamanankan
Alestes baremozenbɛrɛ
Alestes dentex sethentefɔɔnɔ
Arius gigassima, sumɛ
Auchenoglanis biscutatuskorokoto
Auchenoglanis occidentaliskorokoto
Barbus foureauibamabilen; /baman/
Barbus occidentalisbamabilen; /baman/; tawali
Barilius senegalensisdalamɛlɛkun
Brachysynodontis batensodakɔnkɔnjɛ; saabikɔnkɔn; /sabikɔnkɔn/
Brycinus leuciscusntinɛnin
Brycinus macrolepidoluskɔɔlɔn
Brycinus nursensara-(kubilen)
Campylomormyrus tamanduafilenin
Chrysichthys auratus longifiliskɛlɛbilen
Chrysichthys nigrodigitatuskɛlɛjɛ
Chrysichthys sp.kɛlɛ
Citharidium ansorgiitalasuruku
Citharinus citharustalajɛ
Citharinus distichodoidestalasyɛn
Citharinus latustalangɔlɔ
Citharinus sp.tala / talan
Clariasmanɔgɔ
Clarias anguillariskonkonnin; koonin
Clarias senegalensiskonkonnin; koonin
Clarotes laticepsboolo
Clarotes macrocephalusnbo-kunba
Ctenopoma kingsleyaekɔlɔfara; ntɛbɛnfin
Ctenopoma pethericikɔlɔfara; ntɛbɛnfin
Distichodus brevipinnisgaliya, kɛɛya; nsɔngɔn
Distichodus engycephalusgaliya, kɛɛya; kalesume; nsɔngɔn
Distichodus rostratusgaliya, kɛɛya; sɔngɔn; nsɔngɔn
Distichodus sp.binɲimi, jiŋɛɲɛ
Eutropius niloticusnkarijɛ
Gymnarchus niloticusnegela, sojɛgɛ
Hemichromis bimaculatuskɛrɛbuga; taabuga
Hemichromis íasciatuskɛrɛbuga; sogoforo; taabuga
Hemisynodontis membranaceuskɔnkɔnjɛ; saabikɔnkɔn
Hepsetus odoe
Heterobranchuspɔliyɔ, npɔliyɔ
Heterobranchus bidorsalispɔliyɔbilen
Heterobranchus longifilispɔliyɔfin
Heterotis niloticusfana, /fanan/; nfana
Hydrocynus brevis/baalan/
Hydrocynus forskali/baalan/; baalanin
Labeo coubiebamafin, tono; tondo
Labeo senegalensisbamajɛ
Lates niloticussaalen, /salen/
Malopterus electricusntigi, /ntigin/
Marcuseniusnanafinmannin
Marcusenius petricolusnanafinmannin
Marcusenius senegalcnsisnanafinmannin
Micralestes acutidensmiri
Microthrissa mirimiri
Mormyrops deliciosusbonge, sonana; sonana
Mormyrus hasselquistiimorikolo
Mormyrus rumecɛ-jɛkima
Nannocharax fasciatusfarakɔrɔnpɛnɛ
Nannocharax niloticusnpɛnɛ
Nothobranchius thierryipɛrɛnpɛrɛnkɔnɔ
Papyrocranus aferbanangolo
Parophiocephalus obscurusfindo; sinɔgɔjɛgɛ; nsonson
Petrocephalus sp.dakurun, ntoni; fyɛbaden
Pollimyrus isidorintoniforo
Polypterus endlicherilogomi
Polypterus senegalussajɛgɛjɛ
Polypteruskarakasa; sajɛgɛ
Porcus bayadsamujɛ
Porcus docmacsamufin
Porcus filamentosussamujɛ
Protopterus annectenswonto
Sarothcrodon galilaeusntɛbɛnjɛ
Schilbe mystusnkarifin
Siluranodon auritusbɔbɔnkari
Synodontis budgettibegewɔɔrɔ
Synodontis clariasbakɔnkɔn; ngoninjɛ
Synodontis courteti
Synodontis eupteruskurunɲimikɔnkɔn; mugukɔnkɔn
Synodontis filamentosusmugu, /muugu/
Synodontis gobronimugu-kala-kalalen
Synodontis nigritakɔnkɔnfin
Synodontis ocelliferkɔnkɔn kala-kalalen
Synodontis schallnkiri; kɔnkɔnbilen
Synodontis sorexbakɔnkɔn; samaɲinɛnin
Synodontis sp.kɔnkɔn
Synodontis vcrmiculatuskɔnkɔnbilen; nkiri
Tetraodon fahakadodo, /doodo/
Tilapia dagetibɔgɔlantɛbɛn
Tilapia melanopleurataa-kankɔrɔbilen
Tilapia sp.ntɛbɛn / ntɛfɛn
Tilapia zilliibɔgɔlantɛbɛn; ngurun
Tylochromis jentinkisanntola
  1. 1 2 3 Bailleul, Charles. 2008. Dictionnaire français-bambara. Bamako: Éditions Donniya. ISBN 2-911741-04-8.