Судабле
| Судабле | |
|---|---|
| Возера Судабле ў пагожы вераснёўскі дзень | |
| Морфаметрыя | |
| Вышыня над узроўнем мора | 165 м |
| Даўжыня | 1,5 км |
| Шырыня | 1,1 км |
| Плошча | 1,52 км² |
| Аб’ём | 0,00066 км³ |
| Даўжыня берагавой лініі | 4,4 км |
| Найбольшая глыбіня | 0,6 м |
| Басейн | |
| Плошча вадазбору | 22 км² |
| Размяшчэнне | |
| Краіна |
|
| Рэгіён | Мінская вобласць |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Су́дабле, Судабля, Судабль — возера ў Беларусі, знаходзіцца на аднаіменным балоце ў Смалявіцкім раёне Мінскай вобласці ў басейне ракі Пліса, за 4 км на паўднёвы ўсход ад Жодзіна.
Гідраграфія
[правіць | правіць зыходнік]Плошча паверхні возера складае 1,52 км². Даўжыня 1,5 км. Найбольшая шырыня 1,08 км. Даўжыня берагавой лініі 4,35 км. Найбольшая глыбіня 0,6 м. Аб’ём вады 0,66 млн м³. Плошча вадазбору 22 км², вадазбор нізінны, забалочаны, 70 % пад лесам.
Катлавіна возера рэшткавага тыпу, авальнай формы, крыху выцягнута з паўночнага захаду на паўднёвы ўсход.
Схілы катлавіны невыразныя, тарфяністыя. Берагавая лінія слабазвілістая. Берагі сплавінныя (шырыня сплавіны 50—75 м), вышынёй да 0,5 м. Дно плоскае, выслана высокаарганічным груба- і тонкадэтрытавым сапрапелем магутнасцю да 30 м (Судаблеўскае радовішча сапрапелю).
Слабапраточнае. Зімой возера прамярзае да дна. Мінералізацыя вады не перавышае 125 мг/л, празрыстасць да дна.
Дыстрофнае, поўнасцю зарастае.
Назва
[правіць | правіць зыходнік]З балота вакол возера Судабле выцякала рэчка Судабоўка, ля яе ўтоку ў Плісу была адднайменная вёска Судабоўка.
Рачная назва балцкага паходжання, ад першапачатковага *Судаба. Корань Sud- як у літоўскіх гідронімах Sudarvė, Sudota, Sūduonia, якія звязваюцца з літоўскім sūduva "твань у балоце"[1]. Пашыральнік -b- як у назве рэчкі Налібаўкі (< *Наліба, Nal-ib-), які выкарыстоўваецца ў літоўскім словаўтварэнні (kan-ėti «бедаваць, мучыцца» — kan-yb-a «ссохлік, заморак»)[2].
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Мельнікаў А. К. Су́дабле // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
- Су́дабле, Судабля, Судабль // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 246. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Су́дабле // Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
- Республика Беларусь. Минская область: Общегеографический атлас (руск.) / Ред. Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2008. — С. 16. — 48 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-985-508-054-2.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Общая характеристика озёр Минской области // Справочник «Водные объекты Республики Беларусь» Архівавана 20 кастрычніка 2016. (руск.)
- Морфометрические параметры озёр Минской области // Справочник «Водные объекты Республики Беларусь» Архівавана 6 сакавіка 2016. (руск.)
