Пасадэна (Каліфорнія)

Горад
Пасадэна
Pasadena
Сцяг Герб
34°09′22″ пн. ш. 118°07′55″ з. д.
Краіна	ЗША
Штат	Каліфорнія
Акруга	Лос-Анджэлес
Мэр	Біл Богард
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	1886
Горад з	1886
Плошча	60,0 км²
Вышыня цэнтра	263 м
Часавы пояс	UTC-8, летам UTC-7
Насельніцтва
Насельніцтва	137 122 чалавек (2010)
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	626
Паштовы індэкс	91101-91191
ci.pasadena.ca.us (англ.)
Паказаць/схаваць карты
Пасадэна Пасадэна
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пасадэна, таксама Пасадына (англ.: Pasadena [ˌpæsəˈdiːnə)]) — каліфарнійскі горад у акрузе Лос-Анджэлес, прыгарад Лос-Анджэлеса, размешчанага за 19 км на паўночны ўсход. Галоўны цэнтр даліны Сан-Габрыэль, размешчанай ля падножжа аднайменнага горнага кража побач з нацыянальным лесам Анджэлес.

Гісторыя

У 1771 годзе Пасадэна ўваходзіла ў склад зямель каталіцкай місіі архангела Гаўрыіла, якая дала назву даліне і гарам. У 1834 г. мексіканскі губернатар вылучыў частку місіі пад назвай ранча «Сан-Паскуаль» у карыстанне адстаўнога афіцэра Хуана Марынэ.

Паселішча заснаваў у 1874 Томас Эліёт з Індыяны. Назва горада ў перакладзе з мовы аджыбвэ азначае «вянок даліны». Пасёлак ператварыўся з цытрусавых плантацый у папулярны зімовы курорт пасля пабудовы чыгункі на Санта-Фэ.

Навука і адукацыя

Пасадэна — адзін з галоўных адукацыйных цэнтраў ціхаакіянскага ўзбярэжжа: тут размешчаны Каліфарнійскі тэхналагічны інстытут. Паблізу горада дзейнічае навукова-даследчая лабараторыя НАСА — Лабараторыя рэактыўнага руху. Развіта вытворчасць высокадакладнага абсталявання, якое выкарыстоўваецца ў электроніцы і авіяцыі.

Акрамя ўніверсітэта, у Пасадэне дзейнічаюць тры каледжы — Pasadena City College (1924), Pacific Oaks College (1945) і Art Center College of Design (1930).

Насельніцтва

Год Колькасць 2010 137 122 2020 138 699

Гарады-пабрацімы

•  Mishima^[d], Японія
•  Ванадзор, Арменія (1992)
•  Людвігсгафен-ам-Райн, Германія (1948)
•  Січэн^[d], Кітай
•  Танжэр, Марока
•  Ярвенпяа, Фінляндыя

Славутасці

У цэнтры Пасадэны захавалася нямала асабнякоў пачатку XX стагоддзя, адзначаных уплывам руху мастацтваў і рамёстваў. Неафіцыйным сімвалам горада лічыцца пампезная ратуша 1927 года. Дзейнічае некалькі значных музеяў:

• Музей Нортана Саймана, былы Мастацкі музей Пасадэны, — адзін з найбуйнейшых збораў еўрапейскага мастацтва на захадзе Злучаных Штатаў; сярод шэдэўраў калекцыі — «Пасадэнская Мадонна» пэндзля Рафаэля.
• Музей ціхаакіянскай Азіі мае экспанаты, якія апавядаюць аб культуры Усходняй Азіі і Акіяніі (садок у кітайскім стылі, сажалкі з карпамі і г.д.)
• Бібліятэка Хантынгтана ў Сан-Марына паблізу Пасадэны знаходзіцца сярод батанічных садоў, вытрыманых у нацыянальных стылях народаў свету. У галоўным будынку выстаўлены такія шэдэўры еўрапейскага мастацтва, як «Блакітны хлопчык» Т. Гейнсбара і адна з мадоннаў Рогіра.

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

• Місі Франклін, амерыканская плыўчыха, алімпійская чэмпіёнка

Літаратура

• Пасадэна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).

Спасылкі

• Гарадскі сайт