Ħadid

Ħadid 26 Fe 55.845(2)

Ħadid
Isem	Ħadid
Simbolu	Fe
Numru Atomiku	26
Serje Kimika	Metalli
Grupp, Perjodu	8 , 4
Apparenza
Piż Atomiku	55.845 g/mol
Konfigurazzjoni tal-Elettroni	[Ar] 3d2 4s2
Elettroni f'kull qoxra	2 , 8 , 14 , 2
Fażi	Solidu
Densità	7.874g/cm3 (viċin it-temperatura tal-kamra)
Temperatura fejn Jinħall	1811K (1538oC , 2800oF)
Temperatura fejn Jgħali	3134K (2862oC , 5182oF)
Punt triplu	Mhux Applikabbli
Punt kritiku	Mhux Applikabbli
Sħana tal-Fużjoni	13.81 kJ/mol
Sħana tal-Vaporiżżazzjoni	340 kJ/mol
Kapaċità tas-Sħana Speċifika	(25oC) 25.10 J/mol/K
Stati tal-Ossidifikazzjoni	6 , 5 , 4, 3, 2, 1 (Ossidu Amfoteriku)
Elettronegattività	1.83 (Skala Pauling)
Enerġija tal-Joniżżazzjoni	1el: 762.5 kJ/mol 2ni: 1561.9 kJ/mol 3et: 2957 kJ/mol Ara aktar hawn
Radju Atomiku	140 pm
Radju Atomiku (Kalkulat)	156 pm
Radju Kovalenti	125 pm
Radju Van der Waals	Mhux Applikabbli
Konduttività Termali	(300 K) 80.4 W/m/K
Veloċità tal-Ħoss	(temperatura tal-kamra) 5120 m/s
Numru tar-Reġistrazzjoni CAS	7439-89-6

Il-Ħadid hu l-iktar metall komuni fid-Dinja. Jintuża għal bosta affarijiet minħabba li hu materjal b'saħħtu u rħis. Minnu jsir ukoll l-azzar billi jiġi mħallat mal-karbonju waqt li qed jiġi maħdum.

Fil-kimika, il-ħadid hu s-26 element fit-tavla perjodika, bis-simbolu Fe, mil-Latin, Ferrum.

Hemm tliet forom komuni ta' ħadid:

• Ħadid fondut, li fih 2 % – 3.5 % Karbonju u ammonti żgħar ta' Manganiż. Idub meta jilħaq it-temperatura ta' 1,150 °C (1,470 K). Hu b'saħħtu ħafna, iebes u jitfarrak (ma jitgħawwiġx). Jista' faċilment jiġi mdewweb u maħdum f'kull forma mixtieqa. Jintuża għall-għamla ta' tappieri, ċilindri tal-gass u magni tal-karozzi.
• Ħadid maħdum, li għandu anqas minn 0.5 % ta' Karbonju. Jista' faċilment jinħadem u jitgħawweġ meta jkun jikwi (aħmar nar). Jintuża biex jinħadmu puġġamani, nagħal taż-żwiemel, ktajjen, imsiemer, gradi u affarijiet oħra ta' tiżjin u artiġjanat li jiġu maħduma minn xi ħaddied jew artist.
• L-Azzar hu liga ta' ħadid aktar b'saħħitha u li ma tantx issaddad.