Գլխավոր էջ

Վիքիպեդիա

Ազատ հանրագիտարան, որը կարող է խմբագրել յուրաքանչյուր ոք։

Շաբաթվա հոդված

Քեմբրիջի կանոններ, ֆուտբոլի կանոնների մի քանի ձևակերպումներ, որոնք մշակվել են Քեմբրիջի համալսարանում 19-րդ դարում։

Համարվում է, որ Քեմբրիջի կանոնները զգալի ազդեցություն են ունեցել ժամանակակից ֆուտբոլային կանոնների վրա։ Ոմանք պնդում են, որ 1856 թվականի Քեմբրիջի կանոնները ազդեցություն են ունեցել ավստրալիական կանոններով ֆուտբոլի ծագման վրա։ Կարծիք կա, որ 1863 թվականի Քեմբրիջի կանոնները մեծ մասամբ նպաստել են Ֆուտբոլային ասոցիացիայի խաղի կանոնների ստեղծմանը։

Ֆուտբոլ խաղալը Քեմբրիջում երկար պատմություն ունի։ 1579 թվականին Չեսթերթոնում քաղաքի բնակիչների և համալսարանի ուսանողների միջև անցկացված խաղերից մեկն ավարտվել է ծեծկռտուքով, որը ստիպել է փոխռեկտորին հրամանագիր արձակել, որն արգելում էր ուսանողներին «ֆուտբոլ» խաղալ քոլեջի տարածքից դուրս։ 1631 թվականին Սուրբ Հովհաննեսի քոլեջի ուսանող Ջոն Բարվիկը «ֆուտբոլ խաղալիս» կոտրել է իր համակուրսեցու անրակը։ Պատմաբան Քրիստոֆեր Ուորդսվորթի խոսքով՝ ֆուտբոլը «կարծում եմ՝ [18-րդ] դարում շատ չէր խաղացվում» համալսարանում։ Խաղի մասին ավելի շատ վկայություններ կան 19-րդ դարի սկզբի մասին։ Ջորջ Էլվես Քորին՝ Հիսուսի քոլեջի ուսուցիչը, 1838 թվականին նշել է. «Ուիլիսի հետ զբոսնելիս մենք անցանք Փարքերի հրապարակի մոտով և այնտեղ տեսանք մոտ քառասուն համալսարանականի, որոնք ֆուտբոլ էին խաղում։ Տեսարանի նորույթն ու կենսունակությունը զվարճալի էին»։ Մյուս կողմից, Ռեգբիի դպրոցի նախկին աշակերտ Ալբերտ Պելը, որը 1839-1841 թվականներին սովորել է Թրինիթի քոլեջում, պնդել է, որ «ֆուտբոլը անհայտ էր», երբ ինքը ժամանեց Քեմբրիջ, բայց որ ինքը և իր ուղեկիցները «հիմնադրել են ֆուտբոլը Քեմբրիջում՝ օգտագործելով ռեգբիի կանոնները»։

Տասնիններորդ դարի սկզբին յուրաքանչյուր դպրոց հակված է եղել օգտագործել ֆուտբոլի իր սեփական կանոնները։ Այս դպրոցական կանոնակարգերը սկսել են գրվել 1840-ական թվականներին՝ օգտվելով Ռեգբիի դպրոցի կանոններից 1845 թվականին։ Երբ Քեմբրիջի ուսանողները, որոնք հաճախել են տարբեր դպրոցներ, ցանկացել են միմյանց հետ ֆուտբոլ խաղալ, անհրաժեշտություն է ծագել կազմել կանոնների փոխզիջումային հավաքածու՝ տարբեր կանոնակարգերից առանձնահատկություններ վերցնելով։ Ավելին⇒

Նորություններ

Շարունակվող իրադարձություններ՝ Իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմ (2023-ներկա) • Ռուսաստանի ներխուժում Ուկրաինա

նոյեմբերի 26-ին 19-ամյա ուզբեկ շախմատիստ Ժավոխիր Սինդարովը (լուսանկարում) հաղթել Հնդկաստանում կայացած աշխարհի գավաթի եզրափակիչում։ Երկրորդ և երրորդ տեղերը զբաղեցրել են Վեյ Ին և Անդրեյ Եսիպենկոն, որոնք Ժավոխիր Սինդարովի հետ իրավունք են ստացել մասնակցելու 2026 թվականի հավակնորդների մրցաշարին։
նոյեմբերի 23-ին Եթովպիայի հյուսիս-արևելքում ժայթքել է Հեյլի Գուբբի հրաբուխը, որը քնած էր ավելի քան 12․000 տարի:
նոյեմբերի 21-ին Տավուշի և Գեղարքունիքի մարզերում խոշոր հրդեհներ են բռնկվել։
նոյեմբերի 11-ին Գանձակի միջազգային օդանավակայանից թռիչքից 27 րոպե անց Վրաստանի ռադարներից անհետացել է Թուրքիայի ռազմաօդային ուժերին պատկանող C-130 ռազմական բեռնատար ինքնաթիռը և վթարվել․ զոհվել է 20 մարդ։
նոյեմբերի 11-ին Պակիստանի մայրաքաղաքի շրջանային դատական համալիրի դիմաց մահապարտ-ահաբեկիչը պայթեցրել է իրեն՝ սպանելով 12 և վիրավորելով 36 մարդու։
նոյեմբերի 10-ին Հնդկաստանի մայրաքաղաքի Կարմիր ամրոցի մոտակայքում տեղի է ունեցել ահաբեկչություն՝ պայթել է մեքենա, որի հետևանքով զոհվել է առնվազն 13 մարդ, վիրավորվել՝ ավելի քան քսանը։
նոյեմբերի 4-ին Եգիպտոսում, անմիջապես հնագույն բուրգերի հարևանությամբ, պաշտոնապես բացվել է Մեծ եգիպտական թանգարանը (լուսանկարում), որը համարվում է մեկ քաղաքակրթությանը՝ Հին Եգիպտոսին, նվիրված աշխարհի ամենամեծ թանգարանը։
նոյեմբերի 1-ին Դոնկաստերից Լոնդոն մեկնող արագընթաց գնացքում տեղի է ունեցել զանգվածային դանակահարություն, կա տասնմեկ վիրավոր, որոնցից երկուսը ծայրահեղ վիճակում։

Վերջերս մահացածներ՝ Նիկիտա Սիմոնյան • Վանես Մարտիրոսյան

Հաջորդ թողարկում | Պահոց | Խմբագրել

Գիտե՞ք, որ․․․

․․․Վելինգթոնի 1-ին դքսի ձիարձանը (լուսանկարում) Գլազգոյում հայտնի է իր անօրինական «զարդարանքով»։
․․․կատաղությունը բուժելու նպատակով կատաղության վակցինն առաջին անգամ հաջողությամբ կիրառվել է 1885 թվականին՝ փրկելով իննամյա այս տղայի կյանքը։
․․․Փարիզում կան 250 կմ երկարությամբ ստորգետնյա թունելներ, որոնց 276 մուտքերը հսկում են պարեկներըː
․․․Nirvana խումբը նյարդայնացնող լրագրողների դեմ պայքարում էր հարցազրույց-ալբոմ թողարկելով:
․․․պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստը միևնույն բեմում ելույթ է ունեցել Չարլի Չապլինի հետ։
․․․Հորաս Ուիլքինսոնի կամուրջը (լուսանկարում) անվանակոչված է միանգամից երեք Հորաս Ուիլքինսոնների պատվին։

Հաջորդ թողարկում | Արխիվ | Խմբագրել

Ներկայացում

Վիքիպեդիան առցանց, բազմալեզու, խմբակային հանրագիտարանային նախագիծ է, որն աշխատում է վիքի ձևաչափով։ Նախագիծը նպատակ ունի տրամադրել ազատ, հավաստի և ստուգելի բովանդակություն, որը յուրաքանչյուրը կարող է փոփոխել և բարելավել։

Վիքիպեդիան առաջնորդվում է հիմնարար սկզբունքներով, իսկ բովանդակությունը հրապարակվում է Creative Commons BY-SA արտոնագրի ներքո։ Այն կարելի է պատճենել և օգտագործել՝ պահպանելով սույն արտոնագրի պայմանները։ Վիքիպեդիայում ողջ տեղեկատվությունը ներկայացված է ազատ, առանց գովազդի և իր օգտագործողների անձնական տվյալների օգտագործման։

Վիքիպեդիայի հոդվածների հեղինակները կամավորներն են։ Նրանք կոորդինացնում են իրենց ջանքերը համաձայն համայնքում ընդունված կանոնների և ուղեցույցների ու առանց առաջնորդների։

Այս պահին Հայերեն Վիքիպեդիայում կա՝
323 233 հոդված	759 ակտիվ խմբագիր

Համագործակցություն

Վիքիպեդիան հանրագիտարան է, որն ստեղծվել և զարգանում է քեզ նման այցելուների կողմից։ Այստեղ գործում է «մեկը բոլորի համար, բոլորը՝ մեկի համար» սկզբունքը։

Առաջին անգա՞մ ես փորձում. օգտվի՛ր օգնության դասընթացից։ Չգիտես՝ ինչի՞ց սկսել. ահա մի քանի խորհուրդ։

Մասնակցի՛ր այս ամիս կազմակերպվող նախագծերին։